غفلتی که مردم را به حراج مرگ می کشاند - لیتن

این پژوهشگر و مدرس دانشگاه هم زمان با هفته کتاب در گفت وگو با خبرنگاران، درباره نگاه مناسبتی به کتاب، افراط در پرداختن به آن در ایام خاصی مثل هفته کتاب برخلاف دیگر روزهای سال و همچنین جایگاه کتاب در رسانه ها اظهار کرد: کسی به کوه می رود و با تابلویی روبرو می شود که روی آن نوشته در این جا سنگ خوردن ممنوع است، تعجب می کند که مگر کسی سنگ می خورد؟! این مسئله واضح است و کسی سراغ خوردن سنگ نمی رود. کتاب خواندن هم باید به جایی برسد که اصلا نیاز نباشد که برای آن تعریف یا تشویق کنیم، مثل این است که درباره یک مسئله واضح و روشن بحث کنیم. معلوم است که همه باید کتاب بخوانند. اما چرا باید کتاب بخوانیم؟

او سپس با اشاره به ضرورت کتابخوانی گفت: مهم ترین مسئله ای که در این روزگار دستگیر ماست، این است که ما باید بیندیشیم اما ما نمی اندیشیم. و این مشکل ما نیست؛ مشکل همه عالم است. تمام مصیبت هایی که برای انسان پیش می آید، به دلیل نیندیشیدن است. امروز تمام ذهن جوانان ما این شده که پول دربیاورند. این مصرف جهان که به همه انسان ها تحمیل شده و انسان امروز را مصرفی بار آورده ، در مکتب اومانیسم ریشه دارد، ما کمتر فکر می کنیم و این به ضرر ماست. وقتی انسان ها کتاب می خوانند اندیشه شان بارور می شود و نمی توانند فکر نکنند.

آذر در ادامه به ماجرای صف کشیدن جمعیت زیادی پشت در فروشگاهی در یکی از مراکز خرید تهران که ویدئو آن در روزهای اخیر دست به دست می شد اشاره و بیان نمود: فروشگاهی تخفیف قائل شده است و در این بیماری که مرگ و زندگی را در کنار هم قرار داده، ما به مرگ مان راضی شده ایم تا برویم و کالایی را چندهزار تومان ارزان تر بخریم. اگر افرادی که به آن جا هجوم بردند، اهل اندیشه و کتاب خواندن بودند، به این که نباید در این شرایط برای تخفیف به آن جا بروند، فکر می کردند. این را گفتم تا به اهمیت کتاب برسم. بزرگ ترین اهمیت کتاب، تربیت اندیشه های انسانی است. در کلاس درس به بچه ها می گفتم مادامی که کتاب می خوانید، زندگی می کنید. هرگاه که کتاب نخوانید، از زندگی غفلت کرده اید.

او سپس به کتاب بهشت گمشده جان میلتون اشاره کرد و در حالی که مفهوم این کتاب را غفلت از خدا دانست گفت: غفلت از کتاب یعنی غفلت از زندگی، هستی، اندیشه ورزی و ... .

اسماعیل آذر در ادامه یادآور شد: سال ها پیش به وزارت ارشاد پیشنهادی دادم که پذیرفته نشد، البته شاید حق بوده که نشود. من پیشنهاد کردم شماره تلفنی را مثل 118 به کسانی که می خواهند درباره کتاب بپرسند اختصاص دهند و کارشناسانی را در حوزه های مختلف از استادان تراز اول انتخاب کنند تا در روز و ساعاتی مشخص به سوالات کسانی که می خواهند در آن حوزه کتاب بخوانند و نمی دانند چه بخوانند، پاسخ دهند و به آن ها کتاب مناسب در آن زمینه معرفی کمک کنند. خیلی ها از من می پرسند که مثلا می خواهند ادبیات، تاریخ، روانشناسی و ... بخوانند، از کجا شروع کنند. حتی من پیشنهاد کردم حداقل این اتفاق در نمایشگاه کتاب بیفتد چون این از ضروریات است.

این مدرس دانشگاه سپس با بیان این که هر خانه ای باید یک کتابخانه کوچک داشته باشد گفت: من احساس می کنم حرفی که می زنم برای خانواده ها مهم باشد. ما با چه مصیبتی بچه های مان را به مدرسه می فرستیم، چون همه دل شان می خواهد که فرزندان شان به دنبال علم بروند. در زمان کنکور برای بچه ها تلاش می کنیم چون می خواهیم فرزندان مان به دانشگاه بروند و علم شان ارتقا پیدا کند. پس هر انسانی دانش را دوست دارد و می داند که کلید قفل مهمات کارها دانش است. کلیدی که در دانش را به روی ما باز می کند کتاب است و با آن می توانیم درهای قفل شده را به روی خود باز کنیم.

او اضافه کرد: اگر یک کتاب بخوانید، دیگر کتاب خواندن را رها نمی کنید. مهم این است که ما خودمان را در این استخر بیندازیم، دیگر دائم می خواهیم شنا کنیم. باید یک بار کتاب بخریم و آن را بخوانیم، اگر بخوانیم محال است رها کنیم؛ چون محال است کسی لذت نیکی را بچشد و بدی کند. باید مزه کتاب را حس کنیم، آن وقت دیگر آن را رها نمی کنیم. من می دیدم پیرمردها و پیرزن ها در شهرمان، اصفهان کنار کوچه فرش پهن می کردند و می نشستند و فقط نگاه می کردند تا وقت شان کشته شود. کسی که کتاب نخواند و در پی آن نباشد، عمرش را تلف می کند تا بمیرد.

این پژوهشگر با خوانش شعر کتاب را که باز می کنی/ دو بال یک پرنده را گشوده ای/ پرنده ای که از زمین/ تو را به شهرهای دور/ تو را به باغ های نور می برد از فریدون مشیری گفت: کتاب ما را به باغ های نور می برد و تفکر ما را فربه می کند

اسماعیل آذر با توجه به شرایط روزگار کرونایی فعلی بیان نمود: در این روزگاری که همه خانه نشین شده ایم، هیچ راهی برای ما بهتر از این نیست که کتاب بخوانیم. شاید هم این مصاحبه ما دلیلی شود تا من برنامه ای برای معرفی کتاب را برای یکی از شبکه های تلویزیونی طراحی کنم تا کتاب های خوبی را که می توانیم در زمینه های خاص معرفی کنیم و شخصیت هایی که در این زمینه ها تخصصی دارند درباره آن ها به مردم توضیح دهند.

او در سرانجام متنی را که معتقد است می تواند مصداقی برای شرایط فعلی شیوع ویروس کرونا باشد از بر از کتاب بهارستان جامی خواند که در ادامه آن را می شنویم:

مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی کند.

فایل آن را از اینجا دانلود کنید: audio/mp3