گزارشی از شرایط ناگوار خانه مهدی اخوان ثالث - لیتن

به گزارش تسنیم، خانه-موزه اخوان ثالث علی رغم هشدار هایی که اهالی فرهنگ و کارشناسان داده اند، روزگار چندان مناسبی ندارد. تخریب خانه همسایه، منجر شده ترک هایی بر دیوار خانه اخوان ایجاد گردد.

خانه ام آتش گرفته، آتشی جانسوز

هر طرف می سوزد این آتش

پرده ها و فرش ها را، تارشان با پود

من به هر سو می دوم گریان

در لهیب آتش پر دود...

این قطعه از شعر فریاد، گویی وصف حال این روز های خانه اخوان است. خانه مهدی اخوان ثالث که در سال 1382 در لیست آثار ملی کشور ثبت شد، این روز ها حال چندان خوشی ندارد. به نظر می رسد بر خلاف تمام قوانین آثار ملی ثبت شده و با تأیید مسئولان وقت میراث فرهنگی و شهرداری، خانه مجاورِ خانه- موزه اخوان اقدام به تخریب نموده؛ امری که منجر به ایجاد آسیب ها و صدماتی در خانه اخوان شده است.

تخریب خانه مجاور خانه-موزه اخوان ثالث، آسیب هایی را به خانه شاعر زمستان ایجاد نموده است

گفته می گردد خانه استاد اخوان با خانه مجاور که در حال حاضر تخریب شده، به لحاظ مساحت و ساخت یکسان بوده و دیواری مشترک دارند. از سوی دیگر، بعد از کارشناسی های صورت گرفته، تعیین شده است که خانه اخوان به علت بنا شدن روی بستر خاک، از جهت نیرو های جانبی آسیب پذیر است و از این منظر، به خانه کناری اتکا دارد. با این اوصاف و با شروع مجدد تخریب خانه همسایه اخوان، ترک هایی در سطح دیوار های خانه ایجاد شده است؛ به طوری که گفته می گردد خانه- موزه اخوان در حال حاضر شرایط چندان مساعدی برای بازدید ندارد و ممکن است با کوچک ترین زمین لرزه ای فرو بریزد.

گفته می گردد طبق آنالیز های کارشناسی، خانه اخوان نسبت به نیرو های جانبی آسیب پذیر است و از این منظر به خانه مجاور اتکا دارد

کارگران، اما بی توجه به این دست از هشدار ها و نگرانی ها، پیوسته بر دیوار های خانه همسایه می کوبند تا ساختمان پنج طبقه ای را بالا ببرند که مجوزش را صاحب خانه در سال 98 دریافت نموده است. حالا پرسش اینجاست که سرنوشت خانه- موزه اخوان چه خواهد شد؟ چرا با توجه به هشدار هایی که داده می گردد و با تأکیدی که بر حفظ میراث ملی و معماری ایرانی اسلامی وجود دارد، سازمان های ذی ربط از جمله میراث فرهنگی و شهرداری اقدامی در جهت حفظ این بنا انجام نمی دهند؟

خیابان زرتشت غربی، کوچه خجسته شاهد زندگی 12 سال پایانی عمر اخوان ثالث بوده که بعد از درگذشت این شاعر و زندگی چندساله خانواده در این خانه یادگار پدر، خانه به عنوان کتابخانه اخوان ثالث در لیست آثار ملی به ثبت رسید.

داستان خانه های فرهیختگان و اندیشمندان در تهران و دیگر شهر های ایران، قصه ای است پر غصه. طی سال های گذشته کم و بیش خبر های متعددی از تخریب خانه ها در زیر سایه بی تفاوتی مسئولان به گوش رسیده است؛ مانند خانه عاقبت خانه پروین و بنان. خانه ابدی بسیاری از آن ها هم که یکی داستان است پر آب چشم.

روزگار ناخوش خانه اخوان مرا یاد حرف های محمدرضا شفیعی کدکنی در یکی از مقالاتش می اندازد. آنجا که او در مقاله ای با عنوان ظرفیت و ظرافت یک انسان، این سؤال را مطرح می نماید که قبر فرخی یزدی کجاست؟. او کوشش دارد با ارائه گزاره های مختلف به این پرسش حیاتی پاسخ دهد که چرا ایرانی ها حافظه تاریخی ندارند؟

شفیعی کدکنی در این مقاله می نویسد: حق دارند کسانی که می گویند ما حافظة تاریخی نداریم فقر حافظه تاریخی ما نتیجه نداشتن آرشیو ملی است؛ نه در قیاس با فرانسه و انگلستان که در قیاس با همسایگانمان. آرشیو ما کجا و آرشیو عثمانی (یعنی ترکیة قرن اخیر) کجا؟ گاهی دانشجویان دوره های دکتری ادبیات که سخت شیفتة مطالعات ادبی در حوزه نظریه های تازه هستند، به من رجوع می نمایند که: ما می خواهیم روش لوکاچ یا روش لوسین گلدمن را بر فلان رمان معاصر ایرانی، به اصطلاح پیاده کنیم و رساله دکتری خود را در این باره بنویسیم.

من در میان هزاران مانعی که در این راه می بینم، به شوخی به آن ها می گویم: اگر شما از دولت فرانسه بپرسید که در فلان تاریخ، و در فلان قهوه خانة خیابان شانزه لیزه، آقای ویکتورهوگو یک فنجان قهوه خورده است؛ صورت حساب آن روز ویکتورهوگو، در آن کافه مورد احتیاج من است. فوراً از آرشیو ملی فرانسه می پرسند و به شما پاسخ می دهند، اما ما جای قبر فرخی یزدی را نمی دانیم!