صنعت پتروشیمی سالانه به 70میلیارد دلار سرمایه گذاری احتیاج دارد - لیتن

این گزارش با فرض به ثمر رسیدن مذاکرات هسته ای و حصول توافق، پیش بینی های خوش بینانه ای از شرایط اقتصاد کلان و به طور خاص صنعت پتروشیمی کشور ارائه نموده است.

نکات مهم مرتب بر این پیش بینی ها عبارت است از:

-طبق برآوردهای گزارش مذکور، رشد اقتصادی و میانه نرخ تورم کشور در سال 2022 به ترتیب معادل 4.4 درصد و 8 درصد خواهد بود. این درحالی است که پیش بینی مرکز پژوهش های اتاق ایران از شرایط اقتصاد کشور، با توجه به نامعلوم بودن منظره برطرف تحریم های اقتصادی، بسته به دو فرض 1- تداوم شرایط موجود و 2- اعمال بعضی اصلاحات ساختاری و نهادی، نتایج تاحدی متفاوت را نشان می دهد. سناریوی تداوم وضع موجود، رشد اقتصادی حدود 9.2 درصد برای سال آینده و سپس کاهش رشد و رسیدن به محدوده 2.5 درصدی از سال 1402 را در پی خواهد داشت و تورمی در محدوده 64 تا 70 درصد را شاهد خواهیم بود. درصورت اعمال اصلاحات نیز، رشد اقتصادی برای سال آینده حدود 8 درصد و پس از آن در محدوده 2 درصد و تورم نیز بسته به شدت اصلاحات در بازه 15 تا 33 درصد پیش بینی شده است.

-پیش بینی های بانک جهانی و صندوق بین المللی پول از رشد اقتصادی و تورم کشور در سال های آینده به پیش بینی های اتاق ایران نزدیک تر است. طبق آخرین گزارش بانک جهانی، نرخ رشد اقتصادی در سال 2021 معادل 1.5 و در سال 2022 معادل 1.7 درصد خواهد بود. بعلاوه بر اساس آخرین پیش بینی های اجرا شده به وسیله صندوق بین المللی پول، رشد اقتصادی در سال 2021 و 2022 به ترتیب معادل 2.5 و 2 درصد و نرخ تورم نیز برای دو سال مذکور به ترتیب 39.3 و 27.5 خواهد بود.

-در تحلیل سوآت صنعت پتروشیمی، ذخایر بالای نفت، آمادگی برای توسعه، وجود مشوق های صادراتی، روابط خوب با همسایگان، بازار بزرگ داخلی و قوانین حامی سرمایه گذاری خارجی، نقاط قوت این صنعت هستند. تحریم های بین المللی، توسعه دیرهنگام بخش پتروشیمی در مقایسه با رقبا و عدم دسترسی به فناوری خارجی نقاط ضعف هستند. فرصت های مهم روبه روی این صنعت، احتمال کاهش تحریم ها، توسعه میدان بزرگ پارس جنوبی، توسعه منطقه ها ویژه اقتصادی پتروشیمی، توسعه عرضه اتیلن و ایجاد منطقه ها آزاد تازه است. تهدیدها شامل تأثیر همه گیری کووید-19 بر مصرف محصولات پتروشیمی، عدم ورود سرمایه گذاران اروپایی به علت ترس از جریمه های آمریکا، امکان مواجهه نظامی ایران و آمریکا، نگرانی در خصوص کاهش فراوری نفت، کمتر بودن قیمت محصولات پتروشیمی در ایران در مقایسه با بازارهای بین المللی و فسخ قراردادهای موجود با شرکت های داخلی است.

-رشد فراوری در سه ماهه اول سال اقتصادی 2022-2021 معادل 7 درصد بوده است. بهبود بازار داخلی و رشد بالای صادرات به چین، به واسطة توسعه روابط تجاری و سرمایه گذاری ایران با این ابرقدرت آسیایی، سبب رونق صنعت پتروشیمی بوده است. در همین سال، ظرفیت فراوری سالانه معادل 13.5 میلیون تن اضافه شد و ظرفیت فراوری کشور به 83.5 میلیون تن در سال رسید.

-در سال 21-2020 صادرات پتروشیمی ایران بالغ بر 25 میلیون تن و به ارزش 10 میلیارد دلار بوده است. محصولات پتروشیمی، 35 درصد از صادرات غیرنفتی ایران را تشکیل می دهند. مصرف محصولات پتروشیمی به وسیله صنایع پایین دستی نیز، 24 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.

-امتیاز کلی شاخص ریسک به بازده پتروشیمی ایران، در فصل چهارم 2021 برابر با 66.1 است که نسبت به فصل قبل بدون تغییر بوده و ایران را در رتبه دوم پیش از امارات متحده عربی و پس از عربستان قرار داده است. بعلاوه طبق برنامه ریزی های اجرا شده، قرار است ظرفیت فراوری پتروشیمی های ایران در سال 22-2021 از 100 میلیون تن در سال فراتر برود.

-اگرچه صنعت پتروشیمی ایران از منابع بزرگ نفت و گاز و بازار داخلی بزرگ بهره مند است، اما وجود چالش های ژئوپلیتیک و سیاسی، سبب محدودیت صادرات به عنوان عامل اصلی رشد و توسعه این صنعت شده است.

-دولت میخواهد فراوری پتروشیمی را تا سال 2026 به 140 میلیون تن در سال برساند که تحقق آن، مستلزم 70 میلیارد دلار سرمایه گذاری است. امضای قرارداد همکاری 25 ساله بین ایران و چین نیز در مارس 2021، روابط اقتصادی، تجاری و نظامی بین دو کشور را تقویت می نماید که علاوه بر منتفع شدن صنعت از رشد صادرات به چین و افزایش سرمایه گذاری داخلی در صنایع مصرف کننده محصولات پتروشیمی، تا حدی از آثار زیانبار تحریم های تحت رهبری آمریکا نیز خواهد کاست.

-در تحلیل سوات شرکت ملی صنایع پتروشیمی، نقاط قوت شامل موقعیت برتر این شرکت به عنوان بزرگ ترین فراوریکننده محصولات پتروشیمی ایران و دومین فراوریکنندهٔ بزرگ خاورمیانه پس از سابیک عربستان سعودی است. نقاط ضعف شامل تأخیرهای طولانی در تکمیل پروژه ها، بالاتر بودن هزینه های اتان از رقبای منطقه ای و تحت تأثیر قرار گرفتن منافع اقتصادی از تصمیمات سیاسی است. تمرکز برنامه پنج سالهٔ ششم شرکت ملی صنایع پتروشیمی بر سرمایه گذاری در منطقه آزاد قشم، منظرههای تازه رشد در سرمایه گذاری، دستیابی به فناوری و افزایش تجارت ناشی از توافق تازه احتاقتصادی، فرصت های پیش روی این شرکت است. عقب تر بودن رشد فراوری گاز طبیعی از رشد ظرفیت کراکر، استفاده بیشتر ظرفیت های برنامه ریزی شده از خوراک اتان داخلی به علت تفاوت هزینه اندک اتان با نفتا و عدم دستیابی به توافق تازه نیز، تهدیدهای پیش روی این شرکت هستند.

متن کامل گزارش را از اینجا بخوانید.