نهاب سامانه شناسایی مشتری نیست - لیتن

به گزارش خبرگزاری خبرنگاران ، محمدحسین دهقان در تبادل نظر با خبرنگار ایبِنا با اشاره به اینکه وظیفه شناسایی مشتری بر عهده بانک عامل است و بانک مرکزی و سامانه نهاب وظیفه شناسایی مشتریان بانکی را بر عهده ندارند، گفت: هر بانکی مکلف است طبق دستور بانک مرکزی، اطلاعات مشتریان خود را دریافت کند.

مدیر اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی اظهارداشت: اگر مشتری حقیقی فاقد کد ملی معتبر بود نباید به وی خدمت داده شود و حتما باید حساب این مشتری مسدود شود و امکان برداشت از حساب وجود نداشته باشد و در عین حال، به محض اینکه بتواند اطلاعات حساب را تکمیل کند، برطرف مسدودی انجام خواهد شد.

وی اعلام نمود: بنابراین وظیفه شناسایی مشتری راسا بر عهده بانک عامل است و در این زمینه بانک مرکزی وظیفه ای ندارد. بعضی سامانه نهاب را سامانه شناسایی مشتری در نظر می گیرند که به هیچ عنوان درست نیست. نکته دوم اینکه سامانه نهاب سامانه نظارتی بانک مرکزی است و عملکرد بانک ها به نحوی که عنوان شد در بحث شناسایی مشتری توسط سامانه نهاب ردیابی و رصد می شود.

دهقان افرود: در واقع بانک مرکزی به وسیله سامانه نهاب، این تکلیفی که بر عهده بانک ها گذاشته شده را آنالیز می نماید که آیا بانک مشتری خود را به درستی شناخته و یا خیر؟ مدل سامانه به این شکل است که بانک ها اقلام اطلاعاتی که از قبل معین شده را برای بانک مرکزی می فرستند و بانک مرکزی این اقلام اطلاعاتی را برای استعلام ارسال می نماید. به عنوان نمونه برای اشخاص حقیقی ایرانی این اطلاعات برای ثبت احوال ارسال می شود و برای مشتریان حقوقی به ثبت شرکت ها و برای مشتریان خارجی نیز به مرجع مربوط.

مدیر اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی ادامه داد: در صورتی که همه اطلاعات درست باشد و اطلاعات با استانداردها مسئله ای نداشت، این جا بانک مرکزی اقدام به فراوری شناسه شهاب می نماید که یک کد یکتا در کل شبکه بانکی است و در واقع هر نفر بیش از یک شناسه شهاب در کل بانک ها ندارد.

دهقان تاکید نمود: یعنی اگر بانکی از بانک مرکزی برای یک کد شهاب درخواست بدهد و بانک دیگری نیز استعلام کند همان کد ارسال می شود و اگر بانکی اطلاعات را درست ارسال نکند شناسه شهابی فراوری نمی شود و اطلاعات به بانک برگردانده می شود و تا زمانی که اطلاعات صحیح از سمت بانک مرکزی ارسال نشود، شناسه شهاب فراوری نمی شود.

وی گفت: برای مشتریانی که پیروز به دریافت شناسه شهاب می شوند چند قلم اطلاعات مدنظر راستی آزمایی می شود و این که گفته می شود الان حساب های بانکی زیادی هست که به هیچ وجه معین نیست اطلاعات مربوط به چه کسی است، ادعای پذیرفتنی نیست و بانک مرکزی چندین سال است که جدا از سامانه نهاب تمام اطلاعات مشتریان را دریافت و رصد می نماید. بانک ها نیز مکلف هستند که اطلاعات را دقیق داشته باشند و جایی که کد ملی نخواند، در اولین فرصت حتما باید مسدودی از برداشت صورت بگیرد.

مدیر اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی تاکید نمود: به کسی شناسه شهاب داده می شود که اطلاعات وی راستی آزمایی شده باشد؛ بنابراین دیگر نمی توان ادعا کرد که هنوز افرادی وجود دارند که کد ملی متفاوت دارند و اگر هم باشند منطقا این افراد خدمات بانکی دریافت نخواهند کرد و این نیست که فرد هم خدمات بانکی بگیرد و هم اینکه شناسه شهاب نداشته باشد و اطلاعات هویتی وی دقیق نباشد.

دهقان با اشاره به اینکه چنین چیزی به نظر من در حال حاضر نمی تواند ادعای درستی باشد بیان داشت: اینکه ما بیاییم تحلیل کنیم تعداد حساب های بانکی را یک طرف بگیریم و تعداد شناسه شهاب فراوری شده را یک طرف و سپس درصد پوشش را در نظر بگیریم، خیلی به خطا رفته ایم.

وی توضیح داد: حساب های بانکی مربوط به مشتریان متفاوت است و مشتریان بانکی یکتا هستند و هر مشتری می تواند به عنوان نمونه 20 حساب داشته باشد و اگر ما یک شهاب به این فرد بدهیم یعنی این که 20 شماره حساب این مشتری کد شهاب دریافت نموده و شهاب ارائه شده برای این فرد یکتا است. یعنی اگر بیش از 70 میلیون مشتری بانکی ایرانی شناسه شهاب گرفتند در واقع ما به همان میزان مشتری یکتای شناخته شده داریم و در عین حال حساب های بانکی ما چند صد میلیون حساب است.

مدیر اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی با اشاره به اینکه تعداد مشتریان بانکی که نمی تواند بیشتر از اشخاص ایرانی باشد، توضیح داد: مگر چند میلیون جمعیت داریم که در آمار ادعا کنیم 300 میلیون مشتری داریم. البته اینکه 300 میلیون مشتری داریم معین نیست از کجا آمده و باید گفت ما بالغ بر 500 میلیون حساب بانکی داریم و با این نوع مقایسه ها کاملا به خطا می رویم چون برای بیش از 70 میلیون مشتری می توانیم بگوییم درصد پوشش ما نزدیک به 100 درصد است.

مدیر اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی اظهارداشت: تمام اشخاص ایرانی که در شبکه بانکی حساب دارند، امروز برای آنها کد شهاب گرفته شده است. بنابراین دو چیزی در بعضی رسانه ها مقایسه شده که درست نیست و برای اشخاص خارجی نیز به همین شکل است و مقایسه تعداد حساب بانکی با تعداد کد شهاب کاملا به بیراهه رفتن است. وقتی می گوئیم تعداد شهاب در واقع تعداد مشتری است و ما بیشتر از این تعداد مشتری حقیقی ایرانی نداریم و دیگر ما 300 میلیون جمعیت نداریم که بگوییم 300 میلیون مشتری باید داشته باشیم.

دهقان اعلام نمود: در خصوص اشخاص حقیقی ایرانی شرایط پوشش سامانه نهاب بسیار مطلوب است و به جرات می توان ادعا کرد که مسئله ای در این زمینه نداریم. در خصوص اشخاص حقوقی ایرانی نیز باید دقت شود که بانک مرکزی سیاست گذار اشخاص حقوقی ایرانی نیست و ناظر شبکه بانکی است و در صورتی که مشتری حقوقی وجود داشته باشد که شناسه ملی نداشته باشد که متاسفانه همچنان وجود دارد، عمدتا مشتریانی نیستند که در ثبت شرکت ها ثبت نموده باشند و مشتریانی هستند که به عنوان زیرمجموعه ها گفته می شوند مانند فدراسیون ها، بهداشت و اوقاف و در این زمینه ها نیز با ثبت شرکت ها در حال رایزنی هستیم که بزودی معین تکلیف شوند و این مشکل نیز برطرف شود و از این بابت نیز نباید خیلی ریسک بالایی متصور باشیم، ولی قطعا باید معین تکلیف شوند و تا زمانی که این مشکل در مراجع اصلی حل نشود، بانک مرکزی امکان صدور شناسه شهاب برای این مشتریان حقوقی را ندارد.

وی توضیح داد: یکی از اقلام ضروری برای صدور شناسه شهاب، شناسه ملی است و اگر مشتری حقوقی وجود داشته باشد که شناسه ملی نداشته باشد عملا امکان ارائه شناسه شهاب برای وی نیز وجود نخواهد داشت و مشکل باید در جایی خارج از بانک مرکزی جستجو شود. سامانه نهاب در بانک مرکزی در این حوزه 100 درصد آمادگی دارد و به محض اینکه شناسه ملی و اقلام ضروری آن در مراجع فراوری معین شود بانک مرکزی به سرعت آن را انجام می دهد و مسئله ای از این بابت وجود نخواهد داشت.

مدیر اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی اظهارداشت: بانک مرکزی در اقدام بسیار مناسبی که انجام داده تمامی سامانه های خود از سامانه های پرداخت و ارائه خدمات مانند سیاح و سمات و ... را با کد شهاب هماهنگ نموده و در واقع کد شهاب و شناسه شهاب به عنوان کلید همه سامانه ها در نظر گرفته شده و اگر بانکی در اقدامات خود برای مشتری شناسه شهاب نگیرد حتما در ارائه خدمات که توسط سامانه های بانک مرکزی به بانک صورت می شود دچار مشکل خواهد شد و عملا آن مشتری نمی تواند خدمات لازم را بگیرد و الان سامانه سمات روی این موضوع قفل نموده و اگر اطلاعات مشتری ثبت نشود اصلا امکان ثبت در این سامانه را نخواهد داشت و یا سامانه سیاح و سایر سامانه های در حال اجرا.

وی اضافه کرد: بنابراین یکی از اقدامات بسیار موثر بانک مرکزی برای اینکه تمامی بانک ها مکلف شوند که مشتریان خود را به درستی شناسایی نمایند، این کار جهادی بود که توسط همکاران معاونت فن آوری های نوین بانک مرکزی و بخش نظارت صورت گرفت و اینگونه با بی انصافی با آن برخورد می شود.

دهقان اظهارداشت: عملا بانک ها تمامی مشتریان خود را به سمت سامانه نهاب سوق داده اند. ما در این زمینه دستاورد مناسبی را داشتیم، مگر بعضی مشتریان حقوقی که باید مشکل را در جای دیگری جستجو کرد. به نظرم شرایط بسیار مطلوب تر از قبل است. نکته پایانی اینکه بانک مرکزی هر ماهه اطلاعات تمامی بانک ها را از حیث دارا بودن و یا فاقد کد شهاب بودن در تمامی سامانه های پرداخت اعم از ساتنا، پایا و چکاوک آنالیز می نماید.

مدیر اداره مبارزه با پولشویی بانک مرکزی توضیح داد: هر ماه آمار تمامی بانک ها رصد می شود و اگر مسئله ای وجود داشته باشد به مدیران عامل بانک ها تذکر داده می شود و خواسته می شود که اطلاعات آنالیز و مشکل سریعا برطرف رجوع شود و این عملکرد یکساله بانک مرکزی باعث بهبود بسیار محسوس عملکرد بانک ها در حوزه سامانه های بانکی شده است.

دهقان اعلام نمود: البته فاقد شناسه شهاب بودن در بعضی موارد به دلیل مسائل نرم افزاری بانک ها بوده و اطلاعات را به درستی ارسال نمی کردند و با همکاری بانک ها و بانک مرکزی این مشکل هم در حال حل است و اکثریت بانک ها این مشکل را برطرف کردند و الان شرایط بسیار مطلوب است و آمار ارائه شده در بعضی رسانه ها با واقعیات بسیار فاصله دارد.

وی آخرین گام بانک مرکزی در این حوزه را عدم ارائه خدمت به تمامی مشتریان فاقد شناسه شهاب در سامانه های ملی پرداخت دانست و گفت: برای اشخاص حقیقی این موضوع به زودی انجام خواهد شد و برای اشخاص حقوقی و خارجی هم در بانک مرکزی تمامی مقدمات کار ایجاد شده و تنها باید به نحوی کار انجام شود که موجب تبعات اجتماعی نشود و مشتریان فاقد مشکل دچار چالش نشوند.

->