کشورهای مختلف و مسئله تقسیم منابع محدود ماه - لیتن

به گزارش خبرنگاران به نقل از دیجیاتو، بسیاری از کشورها و همچنین شرکت های خصوصی به دنبال راهیابی به ماه هستند. آن ها به دنبال موارد یکسانی هستند اما اهدافشان را با یکدیگر به اشتراک نمی گذارند و هر کدام استراتژی مخصوص به خود را دنبال می کنند. بشر برای حضور در ماه و انجام پژوهش های علمی و حفاری به منابع مختلفی برای تولید انرژی و زندگی نیاز دارد. به همین دلیل باید به دنبال راهکاری برای مدیریت و تقسیم این منابع روی ماه بود.

بسیاری از کشورها و کمپانی های خصوصی برنامه های جاه طلبانه ای برای اکتشاف ماه و حفاری در این قمر زمین دارند. این احتمال وجود دارد که در دهه پیش رو بشر بتواند به منابع ماه دسترسی پیدا کند و به احتمال زیاد چنین موضوعی به معنای ایجاد تنش روی زمین خواهد بود، البته می توان با راهکاری شرایط را کنترل کرد.

بسیاری از بحث های کنونی درباره تنش های میان آژانس های دولتی و شرکت های خصوصی در فضا است که منابع استراتژیک محدود می توانند چنین شرایطی را به وجود آورند. برای کاوش های علمی روی ماه به زیرساخت های خاصی نیاز است، بنابراین مناطق خاصی روی ماه برای دولت ها و شرکت ها اهمیت بالایی دارد.

برای مثال مناطقی که به نور دسترسی دارند یا دهانه هایی که میزبان یخ هستند، از اهمیت بالایی برخوردارند. این مناطق در ماه محدود هستند و ترکیب آن ها یعنی منطقه ای هم نور و هم یخ را در اختیار ما قرار دهد، کمیاب است و یک مقصد مهم برای بازیگران اصلی محسوب می شود. چنین شرایطی بیشتر از مناطق استوایی که توسط برنامه آپولو در دهه های 60 و 70 میلادی هدف قرار گرفت، در نواحی قطبی وجود دارند.

منابع محدود ماه

به تازگی فضاپیمای چانگ ای5 چین با موفقیت روی سطح ماه فرود آمد و از آن نمونه برداری کرد که بخشی از یک برنامه بزرگتر آژانس فضایی چین است که می خواهد تا سال 2024 به قطب جنوب ماه دست پیدا کند.

هند نسبت به چین جهت قطبی مستقیم تری را در پیش گرفت که البته فرودگر چاندرایان 2 در سال 2019 در همان منطقه با مشکل روبرو شد. آژانس فضایی روسیه (روسکاسموس) به همراه آژانس فضایی اتحادیه اروپا می خواهند تا اواخر 2021 روی قطب جنوب فرود بیایند و یک ماموریت آزمایشی روی دهانه بگوسلوسکی در سال 2023 انجام دهند.

آژانس فضایی روسیه می خواهد در سال 2022 به حوضه قطب جنوب - آیتکن برسد تا به آب دسترسی پیدا کند. آژانس های دولتی در تلاش برای دستیابی به منابع مهم تنها نیستند و چندین شرکت خصوصی هم می خواهند روی ماه حفاری کنند.

منابع استراتژیک دیگری که در مناطق قطبی وجود دارند هم در مناطق خاصی قرار گرفته اند و به صورت یکنواخت توزیع نشده اند. توریم و اورانیوم که می توان برای سوخت رادیواکتیو از آن ها استفاده کرد، در مجموع در 34 ناحیه قرار دارند که عرضی کمتر از 80 کیلومتر دارد.

آهن حاصل از برخورد سیارک ها در مناطق وسیع تری به چشم می خورد و عرض این مناطق در محدوده 30 تا 300 کیلومتر است. با این حال تنها 20 منطقه با این ویژگی روی ماه وجود دارد. یکی دیگر از مواد مهم، هلیوم-3 است که اگرچه بطور وسیعی در ماه پیدا می شود، اما بالاترین میزان آن ها تنها در 8 ناحیه وجود دارد که تمام آن ها کمتر از 50 کیلومتر عرض دارند.

این موارد برای ایجاد زیرساخت روی ماه از اهمیت بالایی برخوردارند و همچنین می توان از آن ها برای سفر به سیاره های دیگر مانند مریخ استفاده کرد.

همانطور که می بینید، منابع روی ماه کم است و بسیاری از دولت ها و کمپانی های خصوصی می خواهند به آن ها دست پیدا کنند. چگونه باید این مشکل را رفع کرد؟ در سال 1967 پیمان فضایی ماورای جو میان ایالات متحده آمریکا، شوروی و بریتانیا امضا شد که طبق آن، تمام کشورها و بشریت باید از اکتشاف های فضایی بهره مند شوند.

در سال 1979 پیمان ماه از راه رسید که بسیار محدودکننده بود و به یک چارچوب رسمی قوانین و یک رژیم نظارتی بین المللی نیاز داشت. این پیمان مورد حمایت بازیگران اصلی شامل ایالات متحده آمریکا، روسیه و چین قرار نگرفت. از تلاش های اخیر می توان به پیمان آرتمیس اشاره کرد که ظاهرا به شدت با برنامه های ایالات متحده آمریکا گره خورده است.

در بدترین سناریو، چارچوبی برای کاهش تنش ها روی زمین وجود نخواهد داشت. علاوه بر این، هر کشور و سازمانی زیرساخت مخصوص به خود را توسعه می دهد که کارایی مشابهی خواهند داشت و باعث اتلاف سرمایه می شوند. با توجه به این موارد باید به دنبال یک پیمان برای جلوگیری از بروز چنین مسائلی بود.

راهکاری برای کاهش تنش ها روی زمین

برای رفع این مسائل می توان به نحوه مدیریت منابع در مناطق خاصی از زمین توجه کرد. با توجه به این موضوع، اول از همه برای اداره منابع ماه باید میان بازیگران یک پیمان شکل بگیرد. این پیمان باید روی منابع، نحوه توزیع آن ها و ممانعت از بدترین سناریوها تمرکز کند.

برای مثال در این پیمان باید برای مناطق دارای نور تصمیم گیری شود: با این مناطق باید به عنوان یک زمین با ارزش نگاه کرد یا اینکه به عنوان محلی که انرژی آن تقسیم می شود، مدیریت شود. این تصمیم گیری ها درباره منابع احتمالا موردی باشد و هر کدام از آن ها با فرمول خاصی مدیریت شوند. یکی دیگر از چالش ها، مطابقت این پیمان با قوانین حکومتی است که در حال حاضر وجود دارند.

در نهایت چنین پیمانی باید بازیگران را مجبور به ساخت تاسیسات مشترک مانند محل فرود و تامین تجهیزات کند. از آنجایی که هر کشور و شرکتی برنامه های مخصوص به خود را دارد و همچنین سرمایه گذاری های مختلفی روی اهدافش انجام داده، دستیابی به چنین پیمانی سخت خواهد بود.

بسیاری از سازمان ها برنامه ریزی های خود را انجام داده اند و در جهت مشخصی قدم برمی دارند که تغییر در آن ها سخت خواهد بود. با این حال پیش از اینکه انسان ها با ورود به ماه باعث ایجاد تنش روی زمین شوند، باید چنین مواردی مطرح شوند و کشورها به سراغ پیمان های جدید و بهتری بروند. بشریت فاصله تقریبا کوتاهی تا دستیابی به منابع ماه دارد.