تاخت و تاز کرونا در کمبود امکانات درمانی در روستاها - لیتن

به گزارش ایران، در این میان در پیک اخیر به نظر می رسد معادله عوض شده و روستاها نیز سهم بزرگی در آلودگی با ویروس کرونا دارند. در بعضی از روستاهای جنوب کشور خبر ها حکایت از این دارد که باوجود سه موج قبلی در موج چهارم روستاها هم بسیار بیشتر از گذشته آلوده شده اند و بخش بسیار زیادی از آمار مرگ و میر در بعضی استان های قرمز مربوط به روستاییان است. با وجود این از شرایط بهداشتی روستاهای هرمزگان، سیستان و بلوچستان، جنوب کرمان، بوشهر و... که این روزها به واسطه ورود ویروس جهش یافته هندی و آفریقای جنوبی در شرایط قرمز کرونایی به سر می برند، اطلاع دقیقی در دست نیست و به درستی نمی دانیم شناسایی روستاییان مبتلا به کرونا، درمان و قرنطینه آنها چگونه صورت می گیرد؟

در این گزارش با تعدادی از روستاییان مناطقی که شرایط قرمز کرونایی را تجربه نموده اند، مصاحبه نموده ایم؛ روستاییانی که از شرایط بهداشت، تست های شناسایی کووید 19، دسترسی به اقلام دارویی و نقاط قوت و ضعف خانه های بهداشت خود می گویند.

افزایش ابتلا به دلیل سفر شهری ها به روستا و روستاییان به شهر

ابراهیم شعبانی 55 ساله اهل روستای پاکوسیاه منطقه بشاگرد است. او مهر سال گذشته به کرونا مبتلا شد و بعد هم پسر 25 ساله اش کرونا گرفت. ابراهیم و پسرش در میناب کار می نمایند. شنبه تا چهارشنبه به میناب می فرایند و پنجشنبه و آدینه را به روستای محروم شان باز می گردند. شعبانی درباره ابتلا به کرونا و مسائلش می گوید: منطقه بشاگرد همه فقیر هستند. برای سیر کردن شکم زن و بچه هر جایی که کار باشد، می فرایند. من سال پیش وقتی به خانه برگشتم یک روز بعد تب شدیدی کردم. حالم خیلی بد بود. پسرم مرا سوار موتور کرد و برد بخش گوهران. دکتر معاینه ام کرد و گفت احتمالاً کرونا گرفته ام. برای تست مرا فرستاد به میناب. با موتور با هزار بدبختی که بود رفتیم شهر. چند ساعتی معطل ماندم تا تست گرفتند. گفتند کرونا داری. یک سری دارو نوشتند و گفتند برو خانه. چند روز بعد پسرم هم کرونا گرفت.

سعدالله لشکری 48 ساله اهل روستای درکاه بشاگرد هم از تجربه دوران کرونایی می گوید: متأسفانه فاصله روستاهای بشاگرد که کوهستانی است با شهر دور است. آبی هم نیست که بهداشت باشد. اگر کسی مریض بگردد و خانه بهداشت کاری از دستش برنیاید تا به بیمارستان میناب برسد از دست می رود.

من تا حالا دوبار کرونا گرفته ام. یک بار وقتی توی بندرعباس کار می کردم، یک بار هم در روستا. بار دوم حالم خیلی بد شد و توی خانه ام ماندم و خدا رحم کرد که زنده ماندم. بهورز خانه بهداشت هر روز زنگ می زد و حالم رو می پرسید و البته کاری غیر از این هم از دستش ساخته نبود. توصیه می کرد غذای مقوی بخور ولی آهی نبود که بگردد با آن سودا کرد.

لازم به ذکر است شهرها و روستاهای هرمزگان از اواسط فروردین سال جاری و بر خلاف سایر استان های کشور که درگیر موج چهارم هستند همچنان با موج سوم گرفتارند. به گفته سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان؛ یکی از مهمترین دلایل شیوع کرونا و افزایش مبتلایان در روستاهای این استان، تردد افراد بومی و غیربومی و سفر از شهر به روستا و بالعکس است.

فاطمه نوروزیان درباره این چالش می گوید: باتوجه به وجود کارخانه های بیشمار در مناطق مختلف هرمزگان شاهد این هستیم که اتباع غیر ایرانی، افراد غیربومی و بومی تردد بسیاری را در داخل استان دارند. به عنوان مثال بعضی از اهالی شهر پارسیان در عسلویه کار می نمایند، عده ای از اهالی بشاگرد در جزیره کیش و شهرهای دیگر کار می نمایند و در این ترددها منطقه زندگی خود را با آلودگی روبه رو می نمایند.

بعضی از شهرنشینان که در روستا خانه یا قوم و خویشی دارند آخر هفته به روستا می فرایند و از آن طرف هم روستاییان برای کار به شهر می فرایند و بدین ترتیب ویروس کرونا مدام در حال گردش است.

او می افزاید: شروع فصل گرماست که بر افزایش ابتلا در اماکن سربسته می افزاید. ما برای کاهش آمار ابتلا با یاری بهورزها و مراقبین سلامت به روستاییان آموزش داده ایم که چطور از ابتلا پیشگیری نمایند و اگر علایمی داشتند به مراکز غربالگری کووید مراجعه نمایند اما یکی از چالش های اساسی ما مخصوصاً عدم پذیرش بیماری توسط بیمار و خانواده است.

بارها اعلام نموده ایم که در این بحران اگر کسی علایم سرماخوردگی یا آلرژی داشت مبنا را ابتلا به کرونا قراردهد ولی شاهد هستیم که بعضی از این افراد در برابر پذیرش ابتلا مقاومت می نمایند و در نتیجه به پزشک با تأخیر مراجعه می نمایند و قرنطینه را رعایت نمی نمایند و باعث انتشار بیشتر بیماری می شوند

کرونا پابه پای فقر امکانات درمانی و باورهای سنتی مردم

با قرمز شدن شهرستان چابهار در استان سیستان و بلوچستان رنگ و بوی روستاهای جنوب این استان هم تغییر نموده است. این روزها ویروس کرونا جای پای تازه ای بین مردمان جنوب کشور باز نموده و نفس های روستانشینان را تنگ تر نموده است. محمد بلوچ زهی بخشدار نیک شهر شرایط شیوع کرونا در منطقه شان را این گونه به ایران روایت می نماید: مبنای تغییر رنگ شهرها تعداد بیماران بستری و اشغال تخت ها است در حالیکه بسیاری از بیماران در منطقه ما به مراکز بهداشتی مراجعه نمی نمایند و از طرفی محدودیت تست کرونا هم وجود دارد. با توجه به اینکه روز یکشنبه گذشته دو مورد ویروس کرونای هندی در چابهار شناسایی شد چنانچه سختگیری ها اعمال نگردد به دلیل ترددهای مرزی و مراودات دریایی، زمینی و هوایی با هند و پاکستان شرایط در جنوب استان سیستان و بلوچستان خطرناک تر از پیک های قبلی خواهد شد.

بلوچ زهی در ادامه می افزاید: بسیاری از مرزهای ما با پاکستان مشترک است و رفت و آمدهای فامیلی و قومی و طایفه ای بین ساکنان استان و پاکستانی ها ما را نگران شیوع کرونای هندی در روستاهای مرزی نموده است. اگرچه در دولت یازدهم توجه ویژه ای به زیرساخت های بهداشتی این استان شد اما همچنان با توجه به ضعف امکانات با این اوضاع فاجعه رخ می دهد.

او می گوید: کرونا برای مردم اینجا عادی شده و مردم حتی هنگام ابتلا به بیماری به خانه های بهداشت مراجعه نمی نمایند. با وجود آن که تست های کرونا به تعداد بسیار محدود در اختیار خانه های بهداشت قرار داده شده اما چالش اصلی این است مردم مراجعه نمی نمایند همان طور که هم اینک واکسن سالمندان روی دست بهورزها مانده و با وجود فراخوان به وسیله ائمه آدینه و شوراها کسی برای واکسن زدن مراجعه نمی نماید.

بخشدار نیک شهر با اشاره به اینکه بعضی باورهای غلط و بدبینی ها باعث شده منطقه جنوب استان سیستان و بلوچستان با بحران روبرو گردد، درباره دسترسی به اقلام دارویی بیماران کرونایی عنوان می نماید: اقلام دارویی بسیار محدودی در اختیار خانه ها و مراکز بهداشتی واقع شده است. در مقایسه با جمعیت منطقه قطره آب در دریاست. با توجه به اینکه جمعیت روستایی جمعیت غالب است و 70 درصد مردم شهرستان نیک شهر را روستاییان تشکیل می دهند و تنها 20 درصد ساکن شهر هستند بنابراین تمرکز اصلی بر خانه های بهداشت است درحالی که ما با بحران کمبود پزشک روبرو هستیم. هر چند وزارت بهداشت ابزارهای تشویقی برای به کار گیری پزشکان در مناطق محروم در نظر گرفته علی رغم اینها با کمبود شدید پزشک روبرو هستیم اگر در روستا ها و مراکز درمانی پزشک مستقر نباشد، مردم روستا به دلیل شرایط مالی ضعیف شان نمی توانند کرونا را با هزینه شخصی شان درمان نمایند.

وی با تأکید بر اینکه باید داروی متناسب با جمعیت روستایی به خانه های بهداشت تزریق گردد تا بتوان اوضاع بیماران کرونایی را مدیریت کرد درباره تغییر رنگ روستاها از آبی به قرمز نیز بیان می نماید: مردم منطقه ما در این مدت ملاحظه کردند و به مناطق قرمز یا حتی پاکستان نرفتند اما اصلی ترین دلیل صعود کرونا باورهای مردم است ما همچنان تجمعات مذهبی و اجتماعی داریم در ماه رمضان نماز خاصی را برپا می کنیم هر چند دولت در برگزاری جلسات سختگیری می نماید اما در روستاها عروسی و عزا به قوتش باقی است. مردم با ساز و دهل عروسی می گیرند و جمعیت انبوهی هم شرکت می نمایند. از طرفی در حالیکه دو ماه از نوروز گذشته مجدداً شرایط اینجا قرمز شد یکی از دلایل آن مسافرت های خارج استانی است اینها بجز توریستان به منطقه است یعنی مردم منطقه ما به دلیل فقر درمانی و احتیاج درمانی به استان های همجوار یزد، کرمان و خراسان رفت و آمد می نمایند.

بخشدار نیک شهر می گوید: نباید دلخوش به رنگ زرد باشیم چرا که بخش زیادی از مردم منطقه ما به مراکز درمانی مراجعه نمی نمایند یعنی همان دلیلی که برای تغییر رنگ شهرها در نظر گرفته می گردد. آنها خوددرمانی می نمایند برای همین کرونا در روستاهای نیک شهر آتش زیر خاکستر است و هر آن شعله ور می گردد و روستاها شرایط ناگواری را خواهند داشت. دسترسی به پزشک غم چندین ساله استان ما است از طرفی باید تست ها افزایش پیدا کند و تمرکز بر توزیع داروی رایگان بین روستاییان باشد. بهورزها در پایین ترین سطوح به مردم خدمات بهداشتی ارائه می دهند.

وی با اشاره به اینکه ارتباطات اجتماعی در نیک شهر و چابهار بسیار پررنگ است عنوان می نماید: استان سیستان و بلوچستان که همواره کمترین تعداد مسافر را داشته هم اینک در ردیف دوم بالاترین استان های مسافرپذیر واقع شده است این در حالی است که چابهار فقط یک بیمارستان دارد که آن هم با فقر شدید امکانات روبرو است. هر چند که چابهار مرکز فعالیت های توریستی است اما شرایط مطلوبی ندارد برای همین هم مردم ما به پاکستان مراجعه می نمایند تا امکانات درمانی دریافت نمایند.

افزایش مبتلایان سرپایی با شروع فصل برداشت محصولات کشاورزی در جنوب کرمان

شهرستان قلعه گنج در جنوب استان کرمان را به واسطه محرومیت ها و نبود جاده های روستایی باید یکی از بکرترین و البته محروم ترین مناطق این استان دانست اما با وجود این بکر بودن کرونا تا مناطق دوردست آن نفوذ نموده است. آقای محمودی 45 ساله ساکن روستای انارک در شهرستان قلعه گنج است. او از دسترسی به پزشک و خدمات دارویی در مراکز جامع سلامت گلایه می نماید و می گوید: حدود چند هفته پیش همسرم از برادرش کرونا گرفت. محسن برادر همسرم بندرعباس روی لنج باری کار می نماید. خانواده خانمم همه شان گرفتار بیماری شدند. می گفتیم سرماخوردگی است همه شان هم چند روز بعد خوب شدند اما خانم من روز به روز علائمش بدتر می شد. اینجا هم که بخواهی شهر بروی باید با موتور بروی. با موتور مرضیه را تا قلعه گنج بردم. شب رسیدیم پرستار برایش سرم زد. پول همان سرم را هم نداشتم. سال جاری چند بار رفتم جیرفت جالیز کار کنم اما کار نبود که نبود. همان شب خانمم از تب می سوخت بیمارستان ماند و فردا آوردمش روستا. از خانه بهداشت روستا چندتا دارو به ما دادند. خیلی ترسیده بودیم خودمم کرونا گرفتم اما بهورز گفت خفیف است فقط توصیه کرد نزدیک اقوام نشویم و با همسایه ها ارتباط نداشته باشیم.

پالش مدیر شبکه بهداشت قلعه گنج؛ قرمز شدن شهرستان و روستاهای آن را نتیجه مسافرخیز بودن و تردد بالای اهالی منطقه به استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان عنوان می نماید و می گوید: الان فصل برداشت محصولات کشاورزی است به دلیل تردد کارگران فصلی و کامیون های حمل بار به استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان ارتباط جمعیتی بین روستائیان و این استان ها زیاد است در یک هفته اخیر بعد از آن که شهرستان قلعه گنج قرمز شد موارد مثبت سرپایی زیادی را شناسایی و قرنطینه شان کردیم و از هفته های آینده منطقه ما به زرد تغییر رنگ خواهد داد.

پالش درباره شرایط دسترسی به خدمات بهداشت و درمانی در این منطقه هم می گوید: ما 11 مرکز خدمات جامع سلامت داریم که همه شان پزشک و اقلام دارویی دارند. در بیمارستان قلعه گنج 17 پزشک فعال داریم. مبتلایان بر اساس تست پی سی آر و رپید تست شناسایی می گردد در واقع نمونه گیری در بیمارستان قلعه گنج انجام و نمونه ها به آزمایشگاه مرکزی در جیرفت ارسال می شوند. در روستاها نیز بهورزها بعد از آنالیز علایم بیماران حاد را به پزشک مرکز در قلعه گنج ارجاع می دهند.

وی با بیان اینکه مراجعات سرپایی نسبت به موارد بستری در این منطقه شیب صعودی دارد، می افزاید: ما در روستاها جلوی برگزاری مراسم عروسی را گرفته ایم البته بعضی جاها هم همکاری نمی نمایند در روستاهای دور دست سطح پروتکل های بهداشتی ضعیف است در کل به دلیل رفت و آمد کارگران فصلی به بندرعباس اهالی روستاها آلوده می شوند.

برش

گردش کرونا در روستاهای بوشهر

مرتضی و خانواده اش کرونا را از همسایه شان گرفته اند. آقای لطفی همسایه او کارمند اداره آب و فاضلاب در شهرستان کنگان است و تا یک هفته پیش در بیمارستان بوشهر بستری بود او می گوید شهرستان ما به بندرعباس خیلی نزدیک است تردد ها هم زیاد. بوشهری ها هر بلایی سرش می آید به خاطر استان های همجوار این استان است یک روز خوزستان اوضاع بوشهر را قرمز کرد حالا هم بندرعباس این شرایط را به وجود آورده. این روزها هم بهورزهای خانه بهداشت مدام می گویند کرونای هندی و آفریقایی بزودی به روستاها هم می رسد مراقبت کنید اما نمی گویند چطور؟ اغلب کارگر ها مجبور می شوند برای کار به بندرعباس بفرایند یا برای پزشک و دارو روانه شهرهای همجوار می شویم. بیماری که فقط کرونا نیست من خودم دیابت هم دارم مجبورم با مینی بوس روستا تا شهر بروم.

سید مجید حسینی مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی بوشهردرباره چرایی درگیری روستاهای استان بوشهر به ویروس کرونا به ایران می گوید: با وجود اطلاع رسانی های مکرر شبکه بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، در روستاها مردم همچنان دورهمی های خانوادگی شان را می فرایند و شب نشینی ها و مراسم عروسی و عزا هم سرجایش باقی است. برای همین در موج چهارم، ویروس کرونا بیشتر در روستاها شیوع داشته تا شهرها. چرا که به دلیل وجود روحیه صمیمی در بافت روستایی امکان اینکه بتوان روستائیان را از بیماری کرونا مصون نگه داشت، نیست. هرچند بعضی تصمیمات در ستاد مقابله با کرونای استان مبنی بر تعطیلی آرامستان ها گرفته شد و اطلاع رسانی ها در سطح روستاها بسیار فراگیر است.

او درباره چگونگی ورود بیماری کرونا به روستاها هم می افزاید: مردم روستا ها برای امور روزانه شان به شهر مراجعه می نمایند؛ بسیاری از روستائیان کارمند هستند و در ادارات سطح شهر حضور پیدا می نمایند، بسیاری از ساکنان شهر برای خرید ماهی و محصولات صیادی و نخل و خرما به روستاها تردد می نمایند همه اینها در گردش ویروس نقش دارند البته در بعضی از روستاهای توریست پذیر و بومگردی توریستان نیز به افزایش شیوع ویروس دامن می زنند. وی با بیان اینکه بهورزها و ائمه آدینه مدام در مساجد با مردم روستا صحبت می نمایند، می گوید: روستائیان ما سواد سلامت شان کمتر از مردم شهر نیست آنها می توانند برای آنالیز علائم بیماری با سامانه 4030 تماس بگیرند همچنین مراکز خدمات جامع سلامت در روستاهای قمر وجود دارد که می توانند مراجعه نمایند اما پاشنه آشیل مسائل روستائیان روابط خانوادگی است ما نگران پیک بعدی بیماری هستیم با توجه به اینکه 8 مورد مثبت ویروس جهش یافته هندی در بوشهر شناسایی شده و به دلیل همسایگی عسلویه و کنگان با شهرستان پارسیان استان هرمزگان موج پنجم کرونا خبر از یک زنگ خطر جدی برای مردم استان دارد.