چین و فتح حیاط خلوت آمریکا در شرق آسیا، آیا ایالات متحده همچنان قدرت برتر موشکی است؟ - لیتن

با تور چین سفری فراموش نشدنی را تجربه کنید.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، نفوذ آمریکا در شرق آسیا بعد از جنگ جهانی به اندازه ای بود که کمتر کسی تصور می کرد قدرتی قادر به به چالش کشیدن آن باشد. هرچند تقابل قدرتهایی مانند آمریکا و روسیه در جهان سابقه زیادی دارد اما این شرایط برای کشوری مانند چین در سالهای گذشته بیشتر به یک رقابت پنهان شباهت داشت و روسای جمهوری آمریکا قبل از ترامپ همیشه حداقل در ظاهر بر روابط محبت آمیز خود با پکن تاکید داشتند. این شرایط تا شروع دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ ادامه داشت و بعد از روی کار آمدن این تاجر باتجربه چین به رقیب درجه یک آمریکا تبدیل شد. این رقابت به اندازه ای شدید بوده که رنگ و بوی دشمنی به خود گرفته و هرچند در ظاهر درگیری بین این دو کشور در حوزه مسائل مالی است اما بعضی کارشناسان احتمال کشیده شدن این درگیری به حوزه نظامی را (هرچند بعید) مورد آنالیز قرار می دهند.

طبق تحقیق اجرا شده در مرکز مطالعات آمریکای دانشگاه سیدنی استرالیا ارتش آمریکا دیگر قدرت اصلی در آسیا به شمار نمی رود و موشکهای فراوری شده توسط چین که به سرعت درحال افزایش قدرت این کشور است می توانند طی چندین ساعت پایگاه های آمریکا را نابود نمایند. طبق تحقیقات اجرا شده توسط این مرکز ارتش چین درحال سبقت دریافت از آمریکا و متحدانش در حوزه های مختلفی است. از اواسط دهه 90 چین به سرعت ارتش خود را از شر تاسیسات قدیمی دوره شوروی خلاص کرد که بتواند با قدرت افکنی آمریکا و تجهیزات مدرن این کشور مقابله کند. بودجه دفاعی پکن از 1996 تا 2018 حدود 900 درصد افزایش داشت و همین افزایش باعث شد که قابلیتهای نظامی این کشور در حوزه های مختلف مانند موشک، جت های جنگنده، زیردریایی های تهاجمی و کشتی ها به میزان بسیار زیادی پیشرفت کند.

بخش های کلیدی مدرنیزه شدن ارتش چین در 20 سال گذشته

پیشرفتهای موشکی نظر بسیاری از کارشناسان را به خود جلب نموده است. سرمایه گذاری گسترده چین در موشکهای کروز و بالستیک بخش کلیدی کوشش های چین برای اعمال سیاست مداخله متقابل است. هرچند از تعداد دقیق موشکهای چین اطلاعات دقیقی در دست نیست اما براوردهای پنتاگون حاکی از وجود 1500 فروند موشک بالستیک کوتاه برد، 450 فروند موشک میان برد و 160 فروند موشک بالستیک برد متوسط و صدها موشک کروز دور برد است. چین همچنین پیروز به ساخت یک موشک بالستیک ضد کشتی با نام DF-21D شده که به تازگی با پیروزیت در دریای چین جنوبی آزمایش شد. طبق این گزارش چین اقدام به استقرار سامانه ای از موشکهای بادقت بالا و قدرتمند نموده که می تواند فزونی نظامی آمریکا را تحت الشعاع قرار دهند.طبق نتایج بدست آمده از این گزارش، راهبرد دفاعی آمریکا در منطقه ایندو پاسیفیک در گیر و دار یک بحران بی سابقه است و به سختی می تواند از متحدانش در برابر چین حفاظت کند. این بدان معنی است که استرالیا، ژاپن و متحدان دیگر آمریکا احتیاج به تقویت و متمرکز کردن دوباره نیروهای خود در منطقه هستند.

سیر پیشرفت موشکی چین در 15 سال گذشته

موشکهای کوتاه برد

. موشکهای میان برد

موشکهای برد متوسط

تاثیر راهبرد آمریکا در تاثیرگذاری بر تمام مناطق جهان (به عنوان مثال تعهدات امنیتی به 69 کشور)، بازگشت چین و روسیه به عنوان قدرتهای بزرگ نظامی جهان، جنگهای مداوم در خاورمیانه، کاهش بودجه و عدم سرمایه گذاری در قابلیتهای نظامی باعث شده نیروهای مسلح آمریکا در رقابت با همتایان خود در منطقه ایندو پاسیفیک آمادگی کمتری داشته باشند. راهبرد دفاع ملی آمریکا در سال 2018 برای غلبه بر این بحران به نیروهای مشترک خود دستور داد که به جای تمرکز بر مناقشه های کوچک اولویت خود را بر آمادگی برای مقابله با چین قرار دهند. با اینحال سیستم های مداخله متقابل چین توانایی آمریکا برای قدرت افکنی در منطقه ایندو پاسیفیک را تحت تاثیر قرار داده و این احتمال را افزایش می دهد که پیش از واکنش آمریکا چین با استفاده از نیرویی محدود به پیروزی مورد نظر خود دست یابد.هرچند آمریکا و متحدانش در 1995 بیش از 80 درصد بودجه دفاعی جهان را به خود اختصاص داده بودند اما این سهم درحال حاضر به 52 درصد کاهش یافته و باعث شده این کشور در برابر چالش های بین المللی آمادگی خوبی نداشته باشد.

کاهش نیروهای نظامی آمریکایی حاضر در نقاط مختلف جهان

البته در این میان موانع دیگری نیز وجود داشته که از بین آنها می توان به این موارد اشاره نمود:

1. بودجه دفاعی آمریکا طی یک دهه اخیر شاهد تاخیر در اختصاص بودجه بوده و کنگره بارها در تصویب بودجه و تامین منابع برای برنامه ریزی بلند مدت با تاخیر عمل نموده است. حزبی گرایی در درون کنگره اتفاق نظر درخصوص اولویتهای تخصیص بودجه فدرال را بسیار سخت نموده است.

2. از سوی دیگر هزینه های حفظ و نگه داری تجهیزات دفاعی باعث شده تا پنتاگون در دستیابی به سیستم های جدید تسلیحاتی با مشکلاتی جدی روبرو گردد.

3. هرچند سطح آمادگی نیروهای ستاد مشترک آمریکا درحال بهبود است اما چالش های ساختاری همچنان باقی است. هزینه حفظ و نگه داری پلتفرم های نظامی ساخته شده در دهه 1980 بسیار زیاد است درحالی که این سیستم ها برای مقابله با تنش های دهه 2000 و پیروزی در جنگ های خاورمیانه طراحی شده اند.

4. بسیاری از پایگاه های فعال آمریکا و متحدانش در منطقه ایندوپاسیفیک در معرض حملات موشکی احتمالی چین قرار دارند و این درحالی است که این پایگاه ها فاقد زیربنای مقاوم هستند. تجهیزات و مهمات استقرار یافته در این منطقه فاقد ویژگی های لازم برای استفاده در زمان جنگ هستند و به همین اندازه قابلیت های لجستیکی آمریکا به سرعت کاهش یافته است.

البته دولت چین تحت نظارت شی جین پینگ دراینخصوص بسیار هوشمندانه عمل نموده است. در 14 اسفند سال گذشته دولت چین از افزایش 7.5 درصدی بودجه نظامی این کشور اطلاع داد که اندکی بیشتر از میزان افزایش بودجه نظامی نسبت به سال قبل تر بود. کارشناسان معتقدند افزایش تدریجی بودجه نظامی حرکتی زیرکانه از سوی دولت این کشور است تا این ذهنیت در بین افکار عمومی ایجاد نگردد که بودجه نظامی کشور از کل رشد مالی (که در سال 2019 بیش از 6.5 درصد نبوده) پیشی گرفته است. آمریکا باوجود حفظ رتبه اول در جدول بالاترین بودجه نظامی در جهان، به شدت خطر چین را در پشت سر خود احساس می نماید. اندرو اریکسن، استاد مطالعات راهبردی در موسسه مطالعات دریایی چین معتقد است سطح پیشرفتهای تکنولوژیکی پکن در عرصه دریایی منحصر به فرد است. به گفته این استاد دانشگاه هیچ کشوری به اندازه شی جین پینگ (رئیس جمهوری فعلی چین) نتوانسته چین را به این سطح از توسعه نظامی برساند.